اصل پایداری

اصل پایداری یا اصل تعیین سطح ایستایی می گوید که تجهیزات معمولاً باید روی سطح افق طوری قرار گیرند که در بدترین شرایط نامتعادل، دستگاه کمترین جابجایی را داشته باشد.
باید درنظر گرفت که این پایداری موجب سکون دائمی دستگاه در محل استقرار خواهد شد. این سکون دائمی نسبی است و بستگی به سطح اتکا و زاویه‌ای که با سطح افق می سازد، دارد.
اصولا یک جسم فقط روی زمین به صورت صلب و ثابت قابل نصب است. پایداری روی زمین ایده آل ترین نوع پایداری می باشد. معمولاً فونداسیون نصب درجای سخت زمین اجرا می شود و تا سفت ترین نقطه زیر زمین به صورت فونداسیون ادامه دارد؛ به طور مثال فونداسیون نصب موتور گیربکس آسانسور یا حمل پلکان برقی.

اصول پایداری در نصب در مکان‌های مختلف

۱.پایداری در کره زمین

پایداری در خشکی
پایداری روی آب یا زیر آب
پایداری در هوا

۲.پایداری نصب در  بیرون از فضا

پایداری در فضا
پایداری بین جاذبه ی دو یا چند کره

پایداری نصب روی آب

معمولاً تجهیزاتی که هم چگال با آب هستند و به لحاظ پایداری وضعیت چندان مناسبی ندارند، باید ناپایداری نوسانی آن که از طرف امواج آب ایجاد می‌شود مهار شود. این کار را معمولاً با گسترده کردن سطح فشار در تماس با سطح آب و سنگین کردن پایداری ظاهری و نسبی یجاد می کنند.
حال اگر چگالی جسمی بیشتر از آب باشد یعنی در داخل آب در جهت شعاع زمین فرو می رود تا جایی که به سطح سفت و قابل اتکایی برسد و حباب گاز هایی از داخل آب بالا آیند تا رسیدن به سطح هم چگالی خود در جمع پایین می رود و در آنجا توقف نسبی می‌کند و به پایداری نسبی می‌رسد. اکنون اگر آن حجم با آب هم چگالی بوده در سطحی در آب و یا جریان جزر و مد نسبت به خارج از آب و کف آب به پایداری نسبی می‌رسد.

اصول پایداری در هوا

پایداری در هوا مانند پرواز پرندگان است. در این حالت در مدتی حداقل در یک یا دو دقیقه بی حرکت است.  مانند حالتی که گاهی پرندگان برای شناسایی شکار در هوا ساکن می شوند، مانند هلیکوپتر که دو مولفه ثابت نگه داشتن و  به جلو راندن از هم جدا هستند؛ هلیکوپتر می‌تواند سرعتی پیشرونده را داشته باشد و در هوا ثابت بایستد.

اصل پایداری در فضا

پایداری و اسکان اجسام در فضا در نهایت تحت تأثیر جاذبه جسمی بزرگتر است. اگر جسم در فضا سرعت لازم را داشته باشد به صورت قمر در مدار جسم بزرگتر قرار می گیرد؛ در غیر این صورت بر روی آن سقوط کرده و در دستگاه مختصات آن به سکون نسبی می رسد.

مقاله زیر را نیز بخوانید: مینی آسانسور

پایداری نصب بین دو یا چند کره در فضا

امکان دارد که جسمی در یک نقطه تعادل بین دو یا چند کره قرار بگیرد. از آنجا که اجسام در فضا ساکن نیستند این تعادل به سرعت به هم خورده و جسم  پایداری نخواهد بود.

سطح اتکا در اصل پایداری

تجهیزات باید طوری انتخاب شوند که تمامی نیروها از ابتدا موجب پایداری وزن و توزیع متناسب آن باشد. به عنوان نمونه؛ در موتور گیربکس آسانسور سطح آنقدر کم نباشد که موتور گیربکس در اثر تنش های جانبی به یک طرف سقوط کند. اگر تجهیزات یا دستگاه شکلی نامتقارن و نامتعادل داشتند سطح اتکا باید به شکلی باشد که موجب ایستایی و پایداری طرف سنگین‌تر نیز شود.